غیر فعال بودن نیمی از تعاونی‌های استان هرمزگان

طبق برنامه پنجم توسعه باید سهم بخش تعاون از بازار پولی ۱۵ درصد و از اقتصاد ۲۵ درصد باشد که متأسفانه تاکنون محقق نشده است و در خوش‌بینانه‌ترین حالت سهم بخش تعاون از اقتصاد بین ۸ تا ۹ درصد است،در چند سال اخیر نقش تعاون در اقتصاد بیشتر شده است و استان هرمزگان نیز نسبت به سایر استان‌ها وضعیت مناسب‌تری دارد به‌طوری‌که در حال حاضر ۱۰۰ درصد حمل‌ونقل دریایی بار و مسافر به جزایر (قشم، هرمز، لارک) توسط شرکت‌های تعاونی انجام می‌شود. فعالیت تعاونی لنج داران پارسیان در بندر شیو پارسیان و راه‌اندازی خط کشتیرانی از جاسک به السویق عمان توسط تعاونی لنج داران جاسک و ارسال دومین محموله صادراتی به کشور عمان توسط این تعاونی در سال ۹۸ با وزن نزدیک به ۵۰۰ تن ازجمله فعالیت‌های تعاونی‌های استان است.فعالیت بانوان استان نیز بیشتر در حوزه تعاونی‌های صنایع‌دستی و مشاغل خانگی است و در حوزه صنایع‌دستی بیشتر سفارش‌ها از کشورهای قطر و عمان است.در حال حاضر عمده فعالیت‌های صنایع‌دستی توسط تعاونی‌های شهرستان قشم و جاسک صورت می‌گیرد که اکثر اعضای آن بانوان هستند.همچنین تعاونی‌های مسکن ۳۸ هزار واحد مسکونی ساخته‌اند و در سایر گرایش‌های تعاونی ازجمله صنایع معدنی و غذایی تعاونی‌های خوبی فعال هستند.
عباس سالاری رئیس اتاق تعاون استان هرمزگان بابیان مطالب بالا گفت: عدم‌حمایت کافی از بخش تعاون موجب شده است تا از مجموع ۵۹۰۰ تعاونی موجود در استان تنها ۲۹۰۰ تعاونی در زمینه‌های مختلف تولیدی،توزیعی، خدماتی مسکن و مصرفی فعال باشند چراکه مسئولان به دلیل خصوصی بودن این بخش انتظار دارند به‌تنهایی مشکلات خود را حل کنند اما این موضوع در صورتی امکان‌پذیر است که اقتصاد نیز خصوصی باشد اما در شرایطی که ۸۰ درصد اقتصاد هرمزگان در اختیار دولت است نمی‌توان انتظار داشت همه فعالیت‌ها توسط بخش خصوصی انجام شود.رئیس اتاق تعاون استان با گلایه از عدم‌حمایت مسئولان افزود: در بسیاری از کشورها برای راه‌اندازی فعالیت تولیدی حداکثر تسهیلات ۴ درصد و یارانه تولید در نظر می‌گیرند اما در ایران تسهیلات با سود ۲۰ درصد به بخش خصوصی داده می‌شود که اصلاً منطقی نیست. ازآنجایی‌که بیشترین چالش تعاونی‌های استان مربوط به تأمین نقدینگی است بنابراین حمایت دولت از این بخش و تزریق اعتبارات از محل منابع موجود در استان می‌تواند بازی برد برد برای دولت و بخش خصوصی را به همراه داشته باشد.
سالاری درباره اثر تحریم بر فعالیت تعاونی‌های استان گفت: همان‌طور که تاکنون بیشتر تحریم‌های ما توسط بخش تعاون دور زده‌شده است، بهترین راه‌حل برای دور زدن تحریم‌ها استفاده از ظرفیت شرکت‌های تعاونی است چراکه این شرکت‌ها از سرمایه‌های مردم تشکیل می‌شود و بر همین اساس هیچ‌وقت تشکل‌های مردمی مورد تحریم قرار نمی‌گیرند. اگر دولت نگاه ویژه‌ای به بخش تعاون داشته باشد قطعاً تحریم‌ها اثرگذاری کمتری خواهد داشت.
یکی از راهکارهای وزارتخانه و اتاق تعاون جمع‌آوری سرمایه‌های مردم و مشارکت در کارهای اقتصادی است اما باید نگاه دولت به بخش تعاون تغییر کند و به این باور برسد که تعاون می‌تواند نقش کلیدی در اقتصاد کشور داشته باشد.
وی با اشاره به بحران گوشت در کشور گفت: تعاونی‌ها با واردات گوشت این بحران کشور و توزیع مناسب بین مردم این بحران را برطرف کردند.سالاری درباره اثر تحریم بر معاملات پولی و مالی شرکت‌های تعاونی گفت: تحریم بر این معاملات اثرگذار است اما در اقتصاد پویای هند که در چند سال قطعاً حرف اول اقتصاد آسیا را خواهد زد، از ظرفیت شرکت‌های تعاونی حتی در کوچک‌ترین روستاها استفاده‌شده است.
ارتباط اتاق تعاون استان با کشورهای قطر و عمان بیشتر است. سالاری ضمن بیان این مطلب گفت: در سال گذشته و با ابتکار استاندار بنا شد اتاق تعاون به فعالیت تجاری با کشور قطر و اتاق بازرگانی به کشور عمان بپردازد که اتاق تعاون به فراخور این موضوع میز صادراتی کالا به کشور قطر و ذیل آن کمیته‌هایی متشکل از ادارات و سازمان‌های درگیر با این موضوع تشکیل داد. یکی از اقدامات این میز راه‌اندازی بازارچه الرویس قطر بود که الآن نیز در حال فعالیت است و استقبال خوبی نیز از سوی قطر صورت گرفت اما آنچه اهمیت دارد استمرار این موضوع است.سالاری تصریح کرد: به دلیل مشکلات مالی و عدم‌حمایت استانداری و سایر مسئولان این میز نتوانست آن‌طور که باید به فعالیت خود ادامه دهد. هرچند استاندار دستوراتی برای رفع این مشکلات صادر کرد اما متأسفانه هیچ‌گونه همکاری از سوی ادارات صورت نگرفت.رئیس اتاق تعاون درباره لزوم تأسیس دفتر تجاری در قطر گفت: وجود این دفتر باعث ارتباط تاجران و بازرگانان با یکدیگر، معرفی ظرفیت‌های اقتصادی و بازاریابی محصولات می‌شود زیرا هرچند کشور قطر جمعیت حدود ۵ میلیونی دارد اما سرانه مصرف آن به‌اندازه یک کشور ۲۰ میلیونی است که با توجه به مرز مشترک با هرمزگان بهترین فرصت برای این استان است.
اگر این ظرفیت در استانی دیگر بود بهترین استفاده را می‌کردند. در مقطعی از زمان با استفاده از دفتر تجاری یکی از دوستان این کار انجام شد و استقبال خوبی هم صورت گرفت اما به دلیل مشکلات استمرار نیافت.
وی با اشاره به اظهارات اخیر بانک مرکزی درباره کاهش یک‌سوم صادرات و واردات ایران به اروپا گفت: با توجه به این موضوع بالطبع کشورهای حاشیه خلیج‌فارس بهترین فرصت برای هرمزگان و کشور است اما متأسفانه حمایتی صورت نمی‌گیرد.در بافت جمعیتی کشور قطر بیشتر مردم غرب استان و در کشور عمان بیشتر مردم شرق استان حضور دارند. ازآنجایی‌که تشکل خصوصی قوی و اثرگذار در استان وجود ندارد این بخش به‌تنهایی نمی‌تواند کار کند بنابراین دولت باید نگاه خود را تغییر دهد تا نقش استان هرمزگان بابت همسایگی با خلیج‌فارس پررنگ‌تر شود.
سالاری با اشاره به تحریم و عدم تمایل کشتی‌های بزرگ به پهلوگیری در آب‌های ایران گفت: با توجه به این موضوع پیشنهاد کردیم از ظرفیت لنج های تعاونی استفاده شود زیرا ۳۷۰ لنج باری در استان وجود دارد اما باید مشکلات لنج داران ازجمله یارانه سوخت آن‌ها حل شود.
یکی از اقدامات مثبت استاندار بحث بازارچه ملوانی و آیین‌نامه و دستورالعمل‌ها و مشکلات مربوط به آن بود. بر اساس تبصره ۲ این قانون ملوانان و مرزنشینان ملزم هستند برای واردات کالا ثبت سفارش انجام دهند تا منشأ ارز آن مشخص باشد که این موضوع در تضاد با حمایت‌های ملوانی و مرزنشینی است.این عوامل باعث توقف کارشده است و باید ازلحاظ حاکمیتی حل شود تا دوباره رونق به این بازار برگردد.خوشبختانه استاندار این موضوع را به وزارت کشور ابلاغ کرد تا این موضوع حذف گردد.
فعالیت تعاونی مرزنشینان یکی از موضوعات مورد تأکید دولت برای کمک به مناطق مرزی، جلوگیری از مهاجرت و قاچاق بود اما به نظر می‌رسد فعالیت آن موقف شده است.
رئیس اتاق تعاون دراین‌باره گفت:حساب تعاونی‌های مرزنشینان به خاطر بدهی مالیاتی بسته‌شده است و کماکان متوقف هستند.این تعاونی درگذشته با عمل به مسئولیت اجتماعی اقدام به ساخت جاده، مدرسه و غیره کرده است و در حوزه کسب‌وکار رونق خوبی ایجاد کرد اما پس از مطرح‌شدن لزوم پرداخت مالیات توسط این تعاونی‌ها فعالیت آن‌ها دچار مشکل شد. الآن پیگیری‌هایی در حال انجام است تا بر اساس ماده ۱۳۳ قانون مالیات‌های مستقیم این تعاونی‌ها معاف از مالیات شوند زیرا بر اساس این قانون تعاونی‌هایی که در روستاها فعالیت می‌کنند معاف از مالیات هستند و ماهیت تعاونی‌های مرزنشین نیز روستایی است.رئیس اتاق تعاون استان در پایان با تأکید بر لزوم حمایت از بخش تعاون گفت: تا زمانی که تأمین نقدینگی که مشکل اصلی بنگاه‌های تولیدی است حل نشود مسائل تولیدی استان هم حل نخواهد نشد.این موضوع شامل همه بنگاه‌های تولیدی می‌شود زیرا با توجه به نرخ تورم موجود دوام فعالیت برای بنگاه‌های تولیدی سخت است اگرچه دوام در بخش تعاون به دلیل استفاده از منابع شخصی و وابستگی کمتر به منابع بانکی بیشتر است.از زمان حضور دکتر همتی رونق خوبی شاهد رونق خوبی در استان هستیم و ازآنجایی‌که صادرات می‌تواند ارزآوری خوبی برای کشور داشته باشد در صورت حمایت مسئولان برای حفظ جایگاه ما در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس قول ارزآوری ۱۰۰ میلیارد تومانی برای کشور می‌دهم به شرطی که از اعتبارات موجود در استان برای استفاده از ظرفیت‌های موجود استفاده شود.